TERÖR OLAYLARINI ÇOCUKLARA NASIL ANLATMALIYIZ?
Toplumu tümüyle etkileyen olaylar hakkında çocuklar ne biliyor, ne düşünüyor ya da en önemlisi ne hissediyor? Aylardır bildiğimiz patlayan bombalar? Biz büyüklerin bile duymaya, görmeye, konuşmaya artık mecalimiz kalmamışken kocaman meraklı gözlere bunu nasıl anlatabilirdik? Eminim cumartesiden beri sizlerde benzer durumlarda kalmışsınızdır. Gerçeği gizlemek mi yoksa temelsiz açıklamalar yapmak mı ikileminde, kaçamak cevaplar vermiş olabiliriz. Ama böyle olayları çocuklarımızdan saklayamıyoruz. Bir yerlerden mutlaka öğreniyorlar, duyuyorlar. O yüzden önemli olan, bu bilgiyi bizden almaları. Olayın büyüklüğü ne olursa olsun çocuklarımızın bu durumu en az hasar ile atlatmalarına yardımcı olacak tek şey aktif etkileşimdir.
Peki, bunu nasıl başarırız?
- Çocuğunuzun bu olayları duyabileceği iletişim araçları üzerinde kontrollü olun. Görseller ya da yazılar yaşına uygun olmayabilir.
- Çocuğun duyduğu korku ve endişeyi küçümsemeyin. Yaşanan büyük bir olay ve çocuğunuzda bunu biliyor, aksi şekilde kendini güvensiz hissedecek.
- Çocuğunuzun öğretmeninin olayı nasıl aktardığından emin olun, aynı dili kullanmakta fayda var.
- Çocuğun özellikle görüntülerle tekrar tekrar karşılaşmamasını sağlayın.
- Çocuğunuzun temas ihtiyaçlarını karşılayın. Daha fazla sarılın.
- Günlük yaşam ritüellerini bozmamaya dikkat edin. Bu çocuk için ?her şey iyi gidiyor? mesajıdır.
- Çocuk için patlayan bir bomba ebeveynlerinin verdiği tepkiye göre şekillenir. Söyledikleriniz ve davranışlarınızın paralel olmasına dikkat edin.
- Çocuklara duygularını ifade etmeleri için alan yaratın. ?Endişelendin?, ?bu seni üzdü? gibi empati cümleleri ile onu anladığınızı sıkça tekrarlayın.
- Çocuğunuza karşı dürüst olun, korkuyorsanız korkunuzu onunla paylaşın.
- Onun güvenliğini sağlamak için herkesin (okulun, öğretmenlerin, sizin) elinden geleni yaptığını / yapacağını sakince anlatın.
- Sorduğu soruları cevapsız bırakmayın. ? Ne oldu? , ?nasıl oldu? gibi sorulara sade bir dil kullanarak cevap verin. ? Patlama oldu, insanlar zarar gördü, ölenler oldu?.
- Çocuğun sorduğu soru kadar cevap verin.
Bu tür olaylar çocukların ?güvenlik? ve ?normallik? duyularını sarsabilir. Bunun için çocuğunuzun duygusunu okuyup ?korktuğunu biliyorum?, ?bu korkutucu bir duygu? gibi cümlelerle duyguların normal kabul edildiğini resmetmeniz çok faydalı olacaktır. Sadece sözcüklerimizle değil davranışlarımızla da çocuğumuza güven vermek gerekir. Bu durumlarda çocuğunuz normalden daha fazla size ihtiyaç duyuyorsa ve yanınızda kalmak istiyorsa esnek davranabilirsiniz.
Eğer bütün bunları yaptıktan sonra çocuğunuzun kaygısını çok fazla hissediyorsanız;
-uyku problemleri birkaç geceden fazla devam ediyorsa,
-size aşırı derecede bağımlı hale geldiyse ve bu davranışı devam ederse,
-insanlara karşı yabancılık çekmeye başladıysa,
-korkuları azalmak yerine artarak devam ediyorsa lütfen bir uzmandan yardım almayı ihmal etmeyin.
Toplum olarak barış dolu günlerde bir arada olmamız dileğimle..